Khi ly hôn có 3 vấn đề cần quan tâm: Một là, về nhân thân, chấm dứt quan hệ vợ chồng; hai là, về con chung; ba là, vấn đề tài sản. Ở bài viết này, chúng tôi đề cập đến quy định pháp luật về chia tài sản khi ly hôn.

Căn cứ pháp lý:

– Luật hôn nhân và gia đình năm 2014

– Thông tư liên tịch hướng dẫn thi hành một số quy định của Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13

 

1/ Nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn

–  Ưu tiên sự thỏa thuận: Nếu 2 bên có thể tự thỏa thuận về vấn đề chia tài sản khi ly hôn thì tòa không giải quyết vấn đề chia tài sản hoặc công nhận sự thỏa thuận trong bản án/quyết định.

–  Trường hợp tranh chấp tài sản, Tòa án xem xét áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng gồm:

+  Chế độ tài sản theo luật định;

+  Hoặc Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận;

–  Phải đảm bảo quyền lợi của bên thứ ba; ví dụ: khoản nợ, khoản đầu tư chung,…

–  Chia tài sản theo hiện vật hoặc giá trị (tính theo giá thị trường vào thời điểm ly hôn): bên nào được chia hiện vật thì phải trả cho bên kia số tiền tương ứng với giá trị họ được hưởng.

–  Tài sản riêng của bên nào thuộc về bên ấy. Trường hợp có sự sáp nhập tài sản riêng của một bên vào khối tài sản chung của vợ chồng: người có tài sản đóng góp phải có yêu cầu đề nghị để tòa án giải quyết: thanh toán theo phần giá trị đóng góp.

–   Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên hoặc con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự.

 

2/ Căn cứ để phân chia tài sản khi ly hôn

Tài sản chung vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau:

–  Hoàn cảnh của mỗi bên: kinh tế, sức khỏe, khả năng lao động tạo ra thu nhập sau khi ly hôn,… Tòa án xem xét bên nào gặp khó khăn hơn sau khi ly hôn sẽ được ưu tiên nhận loại tài sản để bảo đảm cuộc sống của họ (phù hợp với hoàn cảnh thực tế) hoặc được phần nhiều hơn.

– Đảm bảo điều kiện sống tối thiểu của mỗi bên và con chưa thành niên hoặc con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự.

–  Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh, nghề nghiệp; tức là phải bảo đảm cho bên đang hoạt động nghề nghiệp, sản xuất, kinh doanh được tiếp tục hành nghề, sản xuất, kinh doanh để tạo thu nhập và bên còn lại được thanh toán phần giá trị chênh lệch.

–  Công sức đóng góp của mỗi bên vào khối tài sản chung (tạo lập, duy trì, phát triển) như thu nhập, tài sản riêng,…

Lưu ý: Lao động trong gia đình được coi như lao động có thu nhập.

– Lỗi của mỗi bên, ví dụ như: không chung thủy, bạo lực gia đình (bạo lực tình dục, sức khỏe, tinh thần,…), phá tán tài sản,…